De Tesla van 1915: deze bijzondere elektrische auto was zijn tijd 100 jaar vooruit

In dit artikel:

In 1915 bouwde de New Yorkse uitvinder Justus B. Entz, voorheen verbonden aan Thomas Edison, samen met zakenman R.H. Owen een uitzonderlijke auto: de Owen Magnetic. Het voertuig combineerde een verbrandingsmotor met elektrische aandrijving via een elektromagnetische koppeling—een systeem zonder tandwielen, koppeling of conventionele versnellingsbak. De benzinemotor dreef een dynamo aan die stroom leverde aan een elektromotor op de achteras; dat gaf soepel, stil rijgedrag, regeneratief remmen en zelfs een ‘hill-hold’-functie. Met een topsnelheid van ruim 90 km/u en zeer soepele acceleratie leek het ontwerp honderd jaar vooruit.

De Owen Magnetic werd handgemaakt en gepositioneerd als luxegoed voor de elite van New York en Chicago: mahonie, koper en handgestikt leer in carrosserieën variërend van open touring-cars tot limousines. Het was ook duur: destijds 3.500–5.000 dollar (ongeveer 110.000–160.000 dollar nu), ver verwijderd van de goedkope Ford Model T (onder de 500 dollar, circa 15.000 dollar nu). De hoge prijs en het nicheprofiel maakten schaalvergroting onmogelijk; minder dan 700 exemplaren werden gebouwd en het bedrijf stond in 1922 op de rand van faillissement. Slechts enkele auto's overleven in musea en privécollecties.

Waarom faalde een zo vooruitstrevend ontwerp? Niet vanwege techniek maar vanwege timing: er ontbrak een ondersteunend ecosysteem—geen netwerk van laadpunten, geen betaalbare en betrouwbare accu’s en geen massamarkt voor elektrische verfijning. Daarmee belichaamt de Owen Magnetic een veel bredere les over innovatie: technische sprongen kunnen sterven door economische en infrastructuurgebreken, niet door gebrek aan visie.

Tegenwoordig zijn veel van de Owen-ideeën terug te zien in moderne hybrides en elektrische auto’s. Waar Entz en Owen te vroeg kwamen, oogstten latere bedrijven succes. De Owen Magnetic blijft daarmee geen mislukking, maar een vroeg prototype van de elektrische toekomst.