Experts pleiten voor behoud handgeschakelde auto ondanks oproep rijscholen voor automaat-standaard

In dit artikel:

In de discussie over handgeschakelde versus automatische versnellingsbakken staan vaardigheid en veiligheid centraal. In de VS is het aandeel handbakken tot onder 1 procent gedaald en in Nederland pleiten rijscholen (BOVAG Rijscholen) ervoor om het automaat‑rijbewijs tot standaard te maken, omdat bij lessen veel tijd verloren gaat aan schakelen. Experts waarschuwen echter dat het laten verdwijnen van de handbak ook betekent dat bestuurders essentiële vaardigheden kwijtraken.

Voorstanders van de handmatige bak, zoals autorijders en autokenners, noemen vooral controle: zelf schakelen geeft inzicht in toeren, koppeling en motorreactie — wat soms 'mechanische sympathie' wordt genoemd. Deze directe feedback helpt potentiële technische problemen eerder te signaleren, terwijl automaten die signalen kunnen verbergen. Psychologisch onderzoek (onder meer een studie uit 2009 in Neuron) suggereert dat het constant combineren van pedalen en pook multitask‑vaardigheden en alertheid traint, in tegenstelling tot de passieve rol die een automatische transmissie kan creëren.

Op brandstofgebied hebben moderne automaten met meer versnellingen het traditionele voordeel van de handbak grotendeels weggewerkt, maar slim schakelen kan nog steeds besparingen opleveren (geschat 0,8–2 km/l). Een onverwacht praktisch pluspunt in de VS: veel dieven kunnen geen handbak rijden, wat diefstal van zulke auto's moeilijker maakt.

Kortom: automaten winnen aan populariteit — zeker met de opmars van elektrische auto's — omdat ze comfortabeler en makkelijker zijn. Maar wie vaardigheid, technische gevoeligheid en scherpte wil behouden, houdt een voorkeur voor de handbak. De keuze is dus een afweging tussen toekomstig gebruiksgemak en het behoud van rijvaardigheid.