Mazda MX-5-ontwerper Tom Matano overleden

In dit artikel:

Tom (Tsutomu) Matano is afgelopen zaterdag op 76‑jarige leeftijd overleden. Matano was de belangrijkste ontwerper achter de iconische Mazda MX‑5 (de NA en NB-generaties) en wordt gezien als één van de sleutelfiguren die de compacte tweezitter tot een wereldwijd succes maakten. Drie jaar geleden gaf hij een interview tijdens een kort bezoek aan Nederland, dat hier als basis dient voor deze terugblik op zijn werk en ideeën.

Matano, geboren in Nagasaki en opgegroeid in Tokio, studeerde engineering in Japan en vervolgde zijn opleiding en carrière in de Verenigde Staten. Hij werkte onder meer bij GM, Ford, Volvo en BMW voordat hij bij Mazda terechtkwam en er als Chief Designer leiding gaf aan het MX‑5‑project. Hoewel hij lang in Amerika woonde en studeerde, zegt hij dat de esthetische inspiratie voor de MX‑5 eerder uit Europa kwam dan uit de VS of Japan.

Belangrijke ontwerppunten van Matano waren rijplezier en eenvoud: een lichte auto, 50/50 gewichtsverdeling, een strak onderstel en goed zicht rondom. Kleine, doordachte keuzes — tot aan de karakteristieke viercilindergeluidjes die via een speciale luister‑clinic werden gekozen — moesten bijdragen aan het sporty‑gevoel. Hij vertelt dat designers bij Mazda veel vrijheid kregen; commerciële beslissingen zoals de verkoopprijs werden onafhankelijk onderzocht via een ‘price clinic’, maar hij was kritisch over de uiteindelijke lage prijs van de eerste MX‑5.

Matano bleef kritisch op latere Mazda‑generaties: de huidige ND noemde hij te duur en te modern vergeleken met zijn originele “jazzachtige” benadering. Hij had ook bedenkingen bij mechanische oplossingen zoals de RF‑targa: teveel bewegende delen en extra gewicht ten koste van de pure roadster‑ervaring. Elektrificatie ziet hij alleen als toekomst voor de roadster als accu’s substantieel lichter worden; anders ondermijnt extra massa de kern van het ontwerp. Hij voorzag ook een afnemende populariteit van roadsters, mede door veranderende gebruiksgewoontes (mensen rijden vaak met het dak dicht).

Persoonlijke details illustreren zijn betrokkenheid: hij bezat zelf nog een eerste‑generatie Miata (1996), kocht zijn eigen exemplaar via de dealer en koesterde klassiekers zoals de Simca Abarth 2000. Matano wilde een auto maken waarover men decennialang blijft praten — een doel dat hij met de MX‑5 volgens zichzelf en velen heeft bereikt. Zijn nagedachtenis leeft voort in de herkenbare lijnen en het rijplezier van de MX‑5, en in het ontwerpprincipe dat eenvoud en lichtheid boven flashy techniek stelt.