Russische auto-industrie zakt door het ijs
In dit artikel:
Ruslands auto-industrie verkeert in grote problemen: binnenlandse vraag en productie vallen terug, voorraden lopen op en Chinese importeurs nemen het merendeel van de markt over. In de eerste acht maanden van 2025 daalde de productie van motorvoertuigen en aanhangwagens met 19,9% ten opzichte van een jaar eerder; dat staat in schril contrast met de productiestijging van 18,2% in 2024.
AvtoVAZ, de grootste Russische fabrikant (Lada), is illustratief voor de malaise: het bedrijf schakelt over op een vierdaagse werkweek, verlaagde de jaarproductiedoelstelling van circa 500.000 naar ongeveer 300.000 voertuigen en verwacht dat de verkoop van meerdere Lada-modellen dit jaar met ongeveer een kwart zal teruglopen. AvtoVAZ is een belangrijke werkgever in de regio Samara (ruim 40.000 direct, circa 15.000 in toeleverende bedrijven), wat de oproep van de regionale gouverneur om staatssteun verklaart.
De achteruitgang is deels een indirect gevolg van de oorlog in Oekraïne: westerse fabrikanten vertrokken, investeringen droogden op en Rusland werd afhankelijk van Chinese auto’s. Het aandeel geïmporteerde auto’s steeg van 18% in 2021 naar 60% in 2024; Chinese merken namen in 2024 84,5% van de import voor hun rekening en hadden een marktaandeel van 60% in totaal. Binnenlandse productie daalde van 1,5 miljoen voertuigen in 2021 naar 600.000 in 2022; in 2024 was er een licht herstel naar 756.000. Veel Chinese merken kiezen er echter voor hun voertuigen goedkoop naar Rusland te exporteren in plaats van lokaal te investeren, door de risico’s van westerse sancties en onzekere vraag.
Economische omstandigheden verergeren de situatie: inflatie en hoge rente maken nieuwe auto’s duurder (gemiddelde nieuwprijs steeg tussen 2021 en 2023 met bijna 50%, van €21.400 naar €31.800) en autoleningen zijn sterk gedaald (waarde verstrekte leningen -45,5% jan–sep vs vorig jaar). Consumenten houden langer vast aan oudere auto’s: de gemiddelde leeftijd steeg van 13,9 jaar in 2021 naar 15,5 jaar begin 2025; 70% van de voertuigen is ouder dan 10 jaar. In de eerste helft van 2025 daalden autoverkopen met 26% tot 530.375 stuks; voor heel 2025 wordt een krimp van circa 17% verwacht.
Moskous beleid probeert de industrie te ondersteunen: 25% subsidie op lokaal geproduceerde modellen, een sloopregeling en hogere invoerheffingen om Chinese fabrikanten tot lokale assemblage te bewegen. Dat werkt deels: Haval (Great Wall) kondigde aan de Russische productie te verdubbelen naar 200.000 voertuigen. Andere Chinese merken hopen op druk van Beijing om tarieven te verlagen, wat de effectiviteit van Moskou’s maatregelen onder druk zet. Gevolg voor Rusland: toegenomen afhankelijkheid van China, risico’s op banenverlies in industrieregio’s en een lange weg terug naar gezonde binnenlandse productie.