Vijfcilinder van Audi viert feest: de hoogtepunten!

zondag, 14 december 2025 (07:37) - Autoblog.nl

In dit artikel:

Audi viert in 2026 het 50-jarig bestaan van zijn vijfcilindermotor — een motorconcept dat het merk sinds 1976 karakter en succes heeft gegeven. Waar de meeste fabrikanten voor even aantal cilinders kiezen, vond Audi in de tweede generatie Audi 100 (C2) een middenweg tussen vier- en zescilinder: eenvoudig te bouwen (gebaseerd op de viercilinder EA827) maar met extra kracht. De eerste vijfpitter was een 2,1-liter unit van ongeveer 136 pk; later bestond het aanbod van compacte dieselvarianten tot sterkere 2.1 turbo’s.

De motor maakte naam in de rallywereld: de originele Audi quattro (1980) combineerde vierwielaandrijving met een getunede vijfcilinder en liet zien dat het blok sportieve potentie had (straatversies leverden rond 200–220 pk, rallyversies tot >300 pk). De Sport quattro voor Group B (1984) en de latere S1 E2 lieten extreme prestaties zien — rallytrims haalden honderden pk’s — totdat Group B eindigde. Ook op circuits leverde de vijfcilinder indruk: in de Amerikaanse IMSA GTO racemachine (Audi 90, 1989) leverde een sterk aangepaste 2.2 T-vijfcilinder ruim 700 pk, met prestatiecijfers die tot op heden imponeren.

Op straat kreeg de vijfcilinder iconische vormen: de RS2 Avant (1994), in samenwerking met Porsche, plaatste een 315 pk-versie op een stationwagon en legde hiermee de basis van Audi’s RS‑label. Decennialang bleef Audi varianten ontwikkelen, maar de motor kwam vooral terug in compacte prestatieauto’s: de TT RS (vanaf 2009) introduceerde een nieuwe 2.5 T‑vijfcilinder (CEPA/EA855) en bracht tot 400 pk in latere generaties; de RS 3 (sinds 2011) werd het meest zichtbare drager van het blok, met evoluties naar 367–400 pk en een aluminium uitvoering (DAZA) die tuners blij maakte vanwege de hogere lastgrenzen.

Audi zette de vijfcilinder ook in SUV- en nichemodellen (RS Q3) en leende het blok sporadisch binnen de VAG-groep: Cupra gebruikte een DAZA‑variant in de Formentor VZ5 (circa 390 pk). Buiten VAG namen merken als Donkervoort en KTM de motor over voor extreem lichte sportwagens en raceversies — Donkervoort haalde met sterk gemodificeerde vijfcilinders ruim 500 pk; KTM plaatste de EA855 achterin X-Bow‑modellen met 500 pk voor de straatversies en tot 600 pk in de race-uitvoering.

De vijfcilinder onderscheidt zich technisch en auditief — de ongewone ontstekingsvolgorde (1‑2‑4‑5‑3) zorgt voor de karakteristieke sound — en bood een compromis tussen compactheid, karakter en vermogen. Toch is de toekomst onzeker: striktere emissienormen (Euro 7) maken behoud zonder hybridisatie lastig, en Audi hint dat een laatste afscheidssalvo (bijv. een RS 3 GT) mogelijk is. Tegelijk circuleren geruchten dat Volkswagen een gelimiteerde Golf R met vijfcilinder test, wat laat zien dat het blok nog steeds als bijzonder en gewild wordt gezien.